Isıl Genleşme Derz Profilleri Kullanılması Gerekliliği Hakkında

Isıl genlesme derzleri seramik yüzeylerde genis alanlarda yapılan uygulamalarda ve kolon, duvar ve tesisat borusu gibi seramik kaplaması ile çakısan bölgelerde kullanılması zorunlu olan bir yapı elemanıdır. Ayrıca alt dolgu malzemesinin degistigi yani farklı yapıdaki tasıyıcı sistemlerle birlestigi noktalarda da (çelik merdiven + betonarme döseme birlesimi v.b.) kullanılması gerekmektedir. 3,66 mt genislikten daha küçük boyutlara sahip oda ve koridorlarda ısıl genlesme derzi kullanılmasına gerek yoktur. Eger ısıl genlesme derzi mevcut bina genlesme derzi yada izolasyon derzi gibi bir nokta ile çakısırsa bunlardan mutlak degerce büyük olanını yapmak (bina dilatasyonu) yeterli olacaktır.

Bütün seramik ve granit uygulamaları istisnasız genlesme derzi gerektirir. Seramik , porselen , tas , camsı seramikler , beton ve mermer karolar , birlesmelerinden dogan dogal hareketleri sönümlemek için ısıl genlesme derzi gerektirirler. Bu yüzden bu tür malzemeler hareket derzi diye de anılırlar. Her tür nem , su veya sıcaklık farkı, kaplamalarda genlesme ve büzüsmeye sebep olurlar. Tüm karolar kuruma ve soguma ile büzülürler. Ayrıca dinamik yapısal yükler karo uygulamalarının titresimine ve hareketine sebep olurlar.

Isıl genlesme derzi genelde karo uygulamaları ve sap üzerinde devam eder. Çatlak kontrol derzleri ya kesilerek yada sap dökülmesi sırasında bırakılarak olusturulur. Ince granit seramik ve seramik uygulamalarında bu tür seramik ve granitlerin cinsine özgü olarak , genlesme derzi sadece seramikte bırakılıp alt yapıda yapılmaz. Bu genelde seramik altında uygulanan sapın seramige göre daha az genlesme derzi gereksinimi oldugu için yapılan bir uygulamadır. Bu konuda Tile Council Of North America el kitabı EJ 171 Hareket Derzleri Rehberi referans alınabilir.

Bu derzleri olusturmak için ASTM C 920’ye göre silikon , polyüretan , polysulfit mastikler kullanılabilecegi gibi profosyonel olarak fabrikalarda üretilmis plastik, neopren (mazota, yaga dayanıklı), epdm ve tpu elastomer fitilli paslanmaz ve aluminyum ayaklı genlesme derzleri de kullanılabilir. Mastik uygulamalarının saha kosullarında tozlu ortamlarda ve nispeten daha niteliksiz personeller ile yapılması sebebiyle , üretimin her asamasının kontrol edildigi fabrikasyon derzlere göre basarısı daha düsüktür. Çünkü bu sistemlerde neopren, epdm fitiller basınç altında özel yapıstırıcılar ve yüzey islemleri ile paslanmaz ve aluminyum profillere uygulanmakta ve test edilmektedirler. Ayrıca çesitli iklim kosulları için farklı elastik derzler kullanılırlar. Gece, gündüz, yaz ve kıs ısı farkının çok oldugu alanlarda neopren fitiller önerilirler. Seramik uygulamalarında genlesme derzi uygulamazsanız birçok problem ile karsı karsıya gelebilirsiniz.

Proje sorumlusu, mimar yada mühendislerimiz derz tipini ve yerlesimini proje asamasında belirlemek zorundadırlar. Eger projede yeterli doküman yoksa EJ 171 gereksinimleri takip edilip uygulanmalıdır. Proje uygulayıcısı olarak sizlerden ısıl genlesme derzi konulmaması istenirse en azından bunu yazılı bir doküman olarak talep etmeniz tavsiye edilir. Bu sizi ileride olusabilecek zararlara karsı en azından sorumluluk olarak koruyacaktır. Seramik ve granit uygulamaları her gün, genlesme, büzüsme, dinamik hareket döngülerine maruz kalırlar bu yüzden derz dizaynı, kaplamaların ömrü için çok önemlidir.

Karo seramik, granit yada mermer uygulamalarında genlesme derzi kullanılmazsa genlesme ve büzülme döngüsü sebebiyle olusan iç gerilmeler birçok probleme sebep olabilir. Eger seramik ve granit kaplamalar çok iyi yapıstırılmıs ise apaçık sekilde kaplamalarda çatlamalar meydana gelir. Çok iyi yapıstırılmamıs ise bu hareketler kaplamaları (seramik veya granit) belirli bölgelerde sisirme seklinde betonarmeden yada saptan ayırarak kendisini gösterir. Iç ve dıs alanlardaki olusan bu çatlaklar nem transferine ve buda ilave zararlara sebep olur. Uygulamacılar bu durumla karsılastıgında genelde birçok sebep saysalar da en sık ve genel olan sorun ısıl genlesme derzi kullanılmamasının olusturdugu bu tür uygulamalardır.

Temmuz 2016

Isıl Genleşme Derz Profilleri Kullanılması Gerekliliği Hakkındaki Yazımız  -   İndir